Ułatwienia dostępu

Historia Gminnej Biblioteki Publicznej w Tychowie

Gminna Biblioteka Publiczna w Tychowie najwcześniej rozpoczęła działalność kulturalną na terenie gminy Tychowo.

W latach 1948 – 1949 Ministerstwo Oświaty, w którego gestii znajdował ysię wówczas biblioteki publiczne, przeprowadziło jednorazową akcję zakładania bibliotek gminnych. W ramach tej akcji od października 1948 r. trwały przygotowania do utworzenia takiej placówki w Tychowie.

Biblioteka prowadziła działalność w Tychowie i we wsiach należących do gminy, w których obsługiwała punkty biblioteczne. Utworzono 9 punktów bibliotecznych we wsiach: Dzięciołowo, Warnino, Wełdkówko, Smęcino, Kowalki, Czarnkowo, Trzebiszyn i Borzysław. Od 1950r. także w Łubiance. W 1956 r. tychowska placówka została przemianowana na Gromadzką Bibliotekę Publiczną, do której to nazwy wrócono w 1962 r., a w latach 1959-1962 biblioteka nosiła nazwę Rejonowa Biblioteka Publiczna.

W 1956 r. punkt biblioteczny w Łubiance przekształcono w Gromadzką Bibliotekę Publiczną, ale już w 1958 r. powrócono do poprzedniego stanu.

Od 1973 r. po reformie administracyjnej przyznano nazwę – Biblioteka Publiczna Gminy Tychowo. Biblioteka Gromadzka w Sadkowie stała się je filią. W 1981 r. nastąpiła kolejna zmiana nazwy przez dodanie imienia Lucjana Szenwalda. W 1983 r. otwarta została – druga po Sadkowie – filia biblioteki w Dobrowie. Liczba punktów bibliotecznych wzrosła do 17 (dodatkowo Bukowo, Zaspy Wielkie, Modrolas obok 5 punktów prowadzonych przez filię Sadkowo).

W maju 1948 r. Wójt Gminy zaproponował, przebywającej na robotach przymusowych w Czarnkowie pani Halinie Skalskiej, prowadzenie punktu bibliotecznego. Był to zaczątek życia kulturalnego w Tychowie. 15 października tego samego roku pani Halina była uczestnikiem pierwszego kursu bibliotekarskiego w Szczecinie.

W listopadzie 1948r. przyznano punktowi w Tychowie 500 książek i był to zalążek biblioteki publicznej. Cała praca w organizowaniu biblioteki spoczęła na barkach jednej osoby, która organizowała także punkty biblioteczne, do których docierała najczęściej pieszo. Zabiegała również o pieniądze na zakup książek, szerzyła urozmaicała formy upowszechniania czytelnictwa. Najwięcej czasu poświęcała młodym czytelnikom, m.in. pomagała w doborze lektury, odrabianiu lekcji, organizowała konkursy i wieczory bajek.

Oficjalne otwarcie Gminnej Biblioteki w Tychowie nastąpiło 19 stycznia 1949 r. W chwili otwarcia biblioteka zajmowała dwa pomieszczenia o pow. 25m2 w prywatnym mieszkaniu bibliotekarki. Wyposażenie biblioteki było prymitywne. Dostępu do trzech regałów z książkami bronił potężny kontuar z poniemieckiego sklepu. Wyposażeniem czytelni były dwa stoły zbite z prostych desek.

Siedzibę biblioteki zmieniano kilkakrotnie. W latach 1959-1960 siedziba biblioteki znajdowała się w budynku Gromadzkiej Rady Narodowej. Były to trzy pomieszczenia, w których urządzono także czytelnię. W 1960 r. biblioteka wróciła do poprzedniego lokalu. Ostatnia przeprowadzka nastąpiła w1981 r. – do budynku Tychowskiego Ośrodka Kultury . W nowej siedzibie biblioteka zajmuje na I piętrze 238m. Obok czytelni i wypożyczalni dla dorosłych wyodrębniono oddział dla dzieci. Nowy lokal jest przestronny i zapewnia czytelnikowi swobodny dostęp do księgozbioru.

Początek zasobów bibliotecznych stanowiło 500 woluminów przekazanych jesienią 1948r. przez Bibliotekę Powiatową w Białogardzie. Z roku na rok księgozbiór powiększał się – przybywało co najmniej 100 nowości w kwartale.

Stan księgozbioru – lata 1949 –2007

Rok Liczba woluminów
1949 500
1959 5759
1969 8590
1979 15162
1989 21460
1999 22465
2007 23209

Biblioteka w Tychowie od początku miała wielu czytelników, dostarczała polskiego słowa ludności, która przez wiele lat miała zamknięty dostęp do literatury rodzimej. Już w 1949 r. Biblioteka posiadała 100 czytelników, by w następnych latach ich liczba mogła systematycznie wzrastać.

Do roku 1989 dane stanowią sumę czytelników i wypożyczeń w Bibliotece Gminnej, filiach i punktach bibliotecznych. Po tym czasie Filie Biblioteczne i punkty zostały zlikwidowane.

Czytelnicy i wypożyczenia w latach 1949 – 2007

Rok Liczba czytelników Liczba wypożyczeń
1949 100 Brak danych
1959 789 15 377
1969 838 15 276
1979 767 13 069
1989 987 15 241
1999 635 15 329
2007 647 15 164

Wydzielenie w 1981 r. oddziału dziecięcego pozwoliło młodym czytelnikom na swobodne korzystanie z księgozbioru dostosowanego do ich wieku i zainteresowań.
Do końca 2007 roku w dziale dziecięcym zgromadzono 7670 woluminów w tym: lektury szkolne, literatura popularno-naukowa i literatura piękna dla najmłodszych. Istniejący zestaw systematycznie był uzupełniany corocznymi zakupami nowości wydawniczych.

Dział dziecięcy – czytelnicy i wypożyczenia w latach 1981 – 2000

Rok Czytelnicy ogółem W tym do lat 15-tu Wypożyczenia
1981 262 262 4888
1986 395 308 6863
1991 335 305 8128
1996 355 328 6581
2001 304 266 4729
2007 285 230 3962

Od początku działały punkty biblioteczne, których liczba w różnych okresach czasu zmieniała się, co było wynikiem braku odpowiedniego lokalu, lub osoby chętnej o odpowiedniej do prowadzenia punktu. Z reguły jednak mieszkańcy wsi mieli dostęp do książki. Punkty biblioteczne mieściły się klubach PGR, świetlicach wiejskich, lub mieszkaniach prywatnych. Przynajmniej raz w kwartale były zmieniane zestawy książek, wśród których obok cieszącej się popularnością beletrystyki sporo było literatury rolniczej.

Na początku lat 90-tych zanikająca działalność klubów PGR, świetlic wiejskich i brak chętnych do bezpłatnego prowadzenia punktów bibliotecznych doprowadziły do całkowitej ich likwidacji.